Τα ξύλινα δάπεδα διακρίνονται κυρίως σε δάπεδα σκληρής ξυλείας και δάπεδα μαλακής ξυλείας. Τα σκληρά ξύλα παράγονται από δέντρα που χάνουν το φύλλωμά τους το χειμώνα ενώ αντίθετα τα μαλακά ξύλα παράγονται από αειθαλή, κωνοφόρα δέντρα. Συνήθη δάπεδα από σκληρή ξυλεία είναι η κόκκινη δρυς, η λευκή δρυς, το ξύλο της ελιάς, η άγρια καρυδιά, η οξιά, η κίτρινη σημύδα, η μαύρη καρυδιά, η φλαμουριά, το ξύλο σφενδάμου και το τικ. Στη μαλακή ξυλεία ανήκουν το πεύκο και το έλατο. Προσοχή, ο χαρακτηρισμός μαλακή και σκληρή ξυλεία δεν αναφέρεται στην αντοχή, στην πυκνότητα και στη διάρκεια ζωής του ξύλου.
Η επιλογή του καταλληλότερου ξύλου γίνεται κυρίως με κριτήριο την αισθητική και την εμφάνιση καθώς το ξύλινο δάπεδο τείνει να κυριαρχεί στη διακόσμηση ενός χώρου. Για να επιλέξουμε το καταλληλότερο δάπεδο θα πρέπει να λάβουμε υπόψη το γενικότερο ύφος και χρωματικό σχήμα του εσωτερικού χώρου.
Σφένδαμος και σημύδα
Τα συγκεκριμένα ξύλα έχουν λευκή απόχρωση με απαλά καφέ νερά. Οι πόροι τους είναι κλειστοί και για αυτό η επιφάνεια είναι εξαιρετικά ομαλή. Τα δάπεδα, συνήθως βερνικώνονται με διαφανές βερνίκι χωρίς καθόλου χρώμα. Η συγκεκριμένη επιλογή είναι κατάλληλη, όταν επιθυμούμε να κατασκευάσουμε ένα δάπεδο σε ανοιχτή απόχρωση.
Φλαμουριά
Το ξύλο της φλαμουριάς είναι λίγο πιο λευκό από το ξύλο δρυς. Με αυτό το ξύλο κατασκευάζονται συνήθως τα γήπεδα μπασκετ. Η επεξεργασία της τελικής επιφάνειας είναι σχετικά δύσκολη.
Δρυς
Το ξύλο έχει χρώμα ανοιχτό καφέ με έντονα σκούρα νερά και ανοιχτούς πόρους. Διατίθεται σε δύο τύπους: Στην κόκκινη δρυς και στην λευκή δρυς. Η κόκκινη δρυς έχει μια κοκκινωπή/ ροζ απόχρωση ενώ η λευκή είναι πιο καφέ σε σχέση με την κόκκινη. Τα νερά στη λευκή δρυ είναι πιο αχνά σε σχέση με την κόκκινη. Η δρυς συνήθως βάφεται για να αποκτήσει πιο σκούρα απόχρωση.
Μπαμπού
Το μπαμπού είναι φυτό και όχι δέντρο. Ωστόσο, έχει περίπου την ίδια σκληρότητα με το ξύλο δρυς. Χρησιμοποιείται για την κατασκευή βιομηχανοποιημένης ξυλείας.
Καρυδιά και Κερασιά
Και τα δύο είδη προτιμώνται από τους επιπλοποιούς λόγω της αισθητικής τους αλλά και λόγω της ευκολίας στην κατεργασία. Τα συγκεκριμένα ξύλα είναι σκληρά αλλά μαλακότερα από το ξύλο δρυς. Το ξύλο καρυδιάς είναι καφέ με ανοιχτούς πόρους και η κατεργασία της τελικής επιφάνειας είναι πολύ εύκολη. Η κερασιά είναι ελαφρά κοκκινωπή με κλειστούς πόρους. Η λείανση της επιφάνειας της κερασιάς πρέπει να γίνεται από επαγγελματία. Και τα δύο είδη είναι σχετικά ακριβά.
Πεύκο και έλατο
Και τα δύο ξύλα προέρχονται από αειθαλή δέντρα και έχουν την τάση να κάμπτονται εύκολα. Η επεξεργασία της επιφάνειας είναι εύκολη αλλά δεν έχουν την ίδια αντοχή με τα υπόλοιπα ξύλα.
Διακοσμητικές λύσεις
Η εμφάνιση ενός ξύλου εξαρτάται αφενός από το χρώμα τους αφετέρου από τα σχέδια και τα χρώματα που σχηματίζουν τα νερά. Το χρώμα ωστόσο μπορεί να αλλάξει ανάλογα με το βερνίκι που εφαρμόζεται. Για πιο ιδιαίτερες διακοσμητικές λύσεις ένα δάπεδο μπορεί να περιέχει διαφορετικού τύπου ξύλα. Για παράδειγμα, σε ένα δάπεδο μπορεί να δημιουργηθεί μια περιμετρική μπορντούρα με ξύλο διαφορετικού τύπου και χρώματος. Μπορούν επίσης να δημιουργηθούν ρίγες με δύο διαφορετικά ξύλα. Μια άλλη λύση είναι η δημιουργία σχεδίων στο κέντρο του δαπέδου.